Trong hệ thống tài khoản kế toán theo Thông tư 200/2014/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành, Tài khoản 334 – Lương, thưởng và các khoản phải trả cho người lao động là một trong những tài khoản quan trọng dùng để phản ánh nghĩa vụ thanh toán của doanh nghiệp đối với cán bộ, công nhân viên. Tài khoản này không chỉ thể hiện số tiền lương, tiền công mà còn bao gồm cả các khoản thưởng, các khoản phụ cấp, tiền nghỉ phép và các khoản phải trả khác cho người lao động phát sinh trong kỳ kế toán.
Việc ghi nhận và hạch toán chính xác Tài khoản 334 giúp doanh nghiệp đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật về lao động, thuế thu nhập cá nhân, cũng như minh bạch và chính xác trong báo cáo tài chính.
1. Nguyên tắc kế toán tài khoản 334
Tài khoản 334 dùng để phản ánh:
- Số tiền lương, tiền công, tiền thưởng, các khoản phụ cấp phải trả cho người lao động theo hợp đồng lao động.
- Các khoản khấu trừ vào thu nhập của người lao động (như: bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, thuế thu nhập cá nhân).
- Số đã trả, số còn phải trả cho người lao động tại từng thời điểm.
Tài khoản 334 chỉ áp dụng đối với các đối tượng có quan hệ lao động theo hợp đồng lao động. Không sử dụng tài khoản này để phản ánh các khoản chi trả cho cá nhân không có quan hệ lao động (phản ánh vào TK 338 hoặc 331 tùy từng trường hợp).
2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 334
- Bên Nợ:
- Các khoản đã trả cho người lao động.
- Các khoản khấu trừ vào thu nhập của người lao động.
- Bên Có:
- Các khoản tiền lương, tiền công, tiền thưởng, phụ cấp và các khoản phải trả khác cho người lao động phát sinh trong kỳ.
- Số dư bên Có:
- Phản ánh số tiền còn phải trả cho người lao động đến cuối kỳ.
3. Phương pháp hạch toán một số nghiệp vụ chủ yếu liên quan đến TK 334
Khi tính lương, thưởng, phụ cấp phải trả cho người lao động:
Nợ các TK:
- 622 – Chi phí nhân công trực tiếp
- 623 – Chi phí sử dụng máy thi công
- 627 – Chi phí sản xuất chung
- 641 – Chi phí bán hàng
- 642 – Chi phí quản lý doanh nghiệp
- 635 – Chi phí tài chính (nếu có)
- 241 – Xây dựng cơ bản dở dang (nếu trả cho nhân công xây dựng cơ bản)
Có TK 334 – Phải trả người lao động
Khi trích bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, kinh phí công đoàn thuộc trách nhiệm của người sử dụng lao động:
Nợ các TK chi phí tương ứng (622, 627, 641, 642,…)
Có các TK:
- 3383 – Bảo hiểm xã hội
- 3384 – Bảo hiểm y tế
- 3386 – Bảo hiểm thất nghiệp
- 3382 – Kinh phí công đoàn
Khi khấu trừ các khoản bảo hiểm, thuế thu nhập cá nhân vào thu nhập của người lao động:
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động
Có các TK:
- 3335 – Thuế thu nhập cá nhân
- 3383, 3384, 3386 – Các khoản bảo hiểm khấu trừ người lao động phải nộp
Khi trả lương, thưởng, phụ cấp cho người lao động bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản:
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động
Có các TK:
- 111 – Tiền mặt
- 112 – Tiền gửi Ngân hàng
4. Một số tình huống đặc biệt trong hạch toán TK 334
4.1. Khi ứng trước lương cho người lao động
Trường hợp doanh nghiệp tạm ứng lương cho người lao động:
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động
Có TK 111, 112 – Tiền mặt, Tiền gửi Ngân hàng
4.2. Khi điều chỉnh, truy lĩnh hoặc truy thu lương, thưởng
- Truy lĩnh (chi bổ sung):
Nợ các TK chi phí tương ứng (622, 627, 641, 642,…)
Có TK 334 – Phải trả người lao động
- Truy thu (thu hồi khoản đã trả thừa):
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động
Có các TK 111, 112 – Nếu thu bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản
4.3. Khi chấm dứt hợp đồng lao động và quyết toán toàn bộ công nợ với người lao động
Doanh nghiệp thực hiện quyết toán các khoản phải trả:
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động
Có TK 111, 112 – Số tiền thực trả
Kết luận
Tài khoản 334 – Lương và các khoản phải trả cho người lao động là một trong những tài khoản quan trọng phản ánh nghĩa vụ của doanh nghiệp đối với người lao động. Việc ghi nhận chính xác, đúng quy định các khoản lương, thưởng, phụ cấp cũng như các khoản khấu trừ sẽ giúp doanh nghiệp minh bạch tài chính, đảm bảo quyền lợi cho người lao động và tuân thủ quy định pháp luật.
Qua bài viết này, Vi-Office đã chia sẻ đầy đủ về cách hạch toán Tài khoản 334 theo Thông tư 200/2014/TT-BTC, hy vọng sẽ hỗ trợ hiệu quả cho công tác kế toán trong doanh nghiệp.
Bài viết mới nhất