Tài khoản 244 – Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược là một trong những tài khoản phản ánh các khoản tài sản doanh nghiệp mang đi cầm cố, thế chấp hoặc gửi ký quỹ, ký cược tại các tổ chức tín dụng, cơ quan nhà nước, đối tác kinh doanh… để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ tài chính, hợp đồng, hoặc phục vụ cho các mục đích khác theo yêu cầu pháp lý. Theo quy định tại Thông tư 200/2014/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành, kế toán cần ghi nhận và theo dõi riêng biệt các khoản tài sản này nhằm đảm bảo tính minh bạch, chính xác trong báo cáo tài chính.
Bài viết này, Vi-Office sẽ hướng dẫn chi tiết cách hạch toán tài khoản 244 đúng quy định, giúp doanh nghiệp kiểm soát chặt chẽ các khoản tài sản đảm bảo và giảm thiểu rủi ro pháp lý trong quá trình hoạt động.
Nguyên tắc kế toán Tài khoản 244 – Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược
Tài khoản 244 dùng để phản ánh số tiền hoặc giá trị tài sản mà doanh nghiệp đem đi cầm cố, thế chấp, ký quỹ hoặc ký cược tại các doanh nghiệp, tổ chức khác trong các quan hệ kinh tế, theo quy định của pháp luật.
Doanh nghiệp phải theo dõi chặt chẽ các khoản tài sản này và thực hiện thu hồi kịp thời khi hết thời hạn cầm cố, thế chấp, ký quỹ hoặc ký cược. Trong trường hợp các khoản ký quỹ, ký cược đến hạn thu hồi nhưng chưa được nhận lại, doanh nghiệp được phép trích lập dự phòng như đối với các khoản nợ phải thu khó đòi.
Việc theo dõi tài khoản 244 cần chi tiết theo từng đối tượng, từng loại tài sản, kỳ hạn, và nguyên tệ. Khi lập Báo cáo tài chính:
- Nếu khoản ký cược, ký quỹ có kỳ hạn còn lại dưới 12 tháng thì được phân loại là tài sản ngắn hạn.
- Nếu kỳ hạn còn lại từ 12 tháng trở lên thì được phân loại là tài sản dài hạn.
Tài sản được mang đi cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược phải được phản ánh theo giá đã ghi sổ kế toán. Khi xuất tài sản phi tiền tệ để đi cầm cố, thế chấp, ký quỹ hoặc ký cược thì ghi nhận theo giá ghi sổ, và khi thu hồi về cũng ghi theo giá đó.
Đối với các khoản ký cược, ký quỹ bằng tiền hoặc tương đương tiền có thể nhận lại bằng ngoại tệ, tại thời điểm lập Báo cáo tài chính, cần đánh giá lại theo tỷ giá giao dịch thực tế (là tỷ giá mua của ngân hàng thương mại nơi doanh nghiệp thường xuyên có giao dịch).
Đối với các tài sản thế chấp bằng giấy chứng nhận quyền sở hữu (ví dụ: quyền sử dụng đất, nhà xưởng, bất động sản), doanh nghiệp không ghi giảm tài sản mà chỉ theo dõi chi tiết trên sổ kế toán và thuyết minh rõ trong Báo cáo tài chính.
Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 244 – Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược
Bên Nợ:
- Giá trị tài sản mang đi cầm cố, thế chấp hoặc số tiền đã ký quỹ, ký cược.
- Chênh lệch tỷ giá hối đoái do đánh giá lại số dư các khoản ký cược, ký quỹ được quyền nhận lại bằng ngoại tệ tại thời điểm báo cáo (trường hợp tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam).
Bên Có:
- Giá trị tài sản cầm cố hoặc số tiền ký quỹ, ký cược đã nhận lại hoặc đã thanh toán.
- Khoản khấu trừ (phạt) vào tiền ký quỹ, ký cược tính vào chi phí khác.
- Chênh lệch tỷ giá hối đoái do đánh giá lại số dư các khoản ký cược, ký quỹ được quyền nhận lại bằng ngoại tệ tại thời điểm báo cáo (trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam).
Số dư bên Nợ:
- Giá trị tài sản còn đang cầm cố, thế chấp hoặc số tiền còn đang ký quỹ, ký cược.
Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu
Dưới đây là nội dung được viết lại theo hướng dễ đọc hơn, trình bày rõ ràng theo từng nghiệp vụ cụ thể, giữ nguyên ý nghĩa theo Thông tư 200/2014/TT-BTC:
1. Khi dùng tiền mặt hoặc tiền gửi ngân hàng để ký cược, ký quỹ:
- Nợ TK 244 – Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược
- Có TK 111 – Tiền mặt
- Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng
2. Dùng tài sản cố định để cầm cố:
- Nợ TK 244 (giá trị còn lại của tài sản)
- Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ (giá trị hao mòn)
- Có TK 211, 213 – Nguyên giá tài sản
3. Thế chấp bằng giấy chứng nhận sở hữu tài sản:
Chỉ theo dõi ngoài sổ kế toán, không ghi nhận vào TK 244.
4. Mang tài sản khác đi cầm cố, thế chấp:
- Nợ TK 244 (chi tiết từng khoản)
- Có TK 152, 155, 156,…
5. Khi nhận lại tài sản hoặc tiền ký quỹ, ký cược:
- Nhận lại tiền:
- Nợ TK 111, 112
- Có TK 244
- Trường hợp nhận bằng ngoại tệ:
- Nợ TK 244 (theo tỷ giá ghi sổ đích danh)
- Nợ TK 635 – Chi phí tài chính (lỗ tỷ giá)
- Có TK 111, 112 (theo tỷ giá ghi sổ bình quân)
- Có TK 515 – Doanh thu tài chính (lãi tỷ giá)
- Nhận lại TSCĐ:
- Nợ TK 211, 213 (nguyên giá)
- Có TK 244 (giá trị còn lại)
- Có TK 214 – Hao mòn
- Nhận lại các loại tài sản khác:
- Nợ TK 152, 155, 156,…
- Có TK 244
6. Bị phạt vi phạm hợp đồng, trừ vào tiền ký quỹ, ký cược:
- Nợ TK 811 – Chi phí khác
- Có TK 244
7. Dùng khoản ký quỹ, ký cược thanh toán cho người bán:
- Nợ TK 331 – Phải trả người bán
- Có TK 244
8. Đánh giá lại khoản ký cược, ký quỹ bằng ngoại tệ khi lập BCTC:
- Nếu tỷ giá tăng:
- Nợ TK 244
- Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá
- Nếu tỷ giá giảm:
- Nợ TK 413
- Có TK 244
9. Các nghiệp vụ khác liên quan đến TK 244:
- Chuyển tiền mặt vào ký quỹ:
- Nợ TK 112, 244
- Có TK 111
- Nhận tiền ký quỹ bằng tiền mặt hoặc tiền gửi:
- Nợ TK 111, 112
- Có TK 244, 128, 131, 136, 138, 141, 344
- Rút tiền ký quỹ:
- Nợ TK 111
- Nợ TK 244
- Có TK 112
- Mua chứng khoán kinh doanh có ký quỹ:
- Nợ TK 121
- Có TK 111, 112, 331, 141, 244
- Chi tiền ký quỹ thuê tài chính:
- Nợ TK 3412, 244
- Có TK 111, 112
- Nhận ký quỹ của bên ngoài:
- Nợ TK 111, 112
- Có TK 344
- Chuyển đổi từ TK 144 sang TK 244:
- Nợ TK 244
- Có TK 144
Kết luận
Tài khoản 244 – Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược là một công cụ kế toán quan trọng giúp doanh nghiệp theo dõi các khoản tài sản được sử dụng làm vật đảm bảo trong các giao dịch kinh tế. Việc hạch toán chi tiết và tuân thủ các nguyên tắc được quy định trong Thông tư 200/2014/TT-BTC là yếu tố then chốt để đảm bảo tính minh bạch, chính xác của thông tin tài chính, đồng thời phục vụ hiệu quả cho công tác quản lý và kiểm soát nội bộ.
Bài viết mới nhất